Hesabım
Şifremi Unuttum
Kayıt Ol
Zaman Rölesi Nedir?
19.12.2024

Zaman Rölesi Nedir?

Devre veya makine mekanizmalarında bulunan zaman rölesi, güç kontaktörlerini kontrol etmeye yarayan elektronik bileşendir. Zaman röleleri otomatik olarak devrelerin çalışmasını ve belirlenen süre sonunda devrelerin durmasını otomatik olarak kontrol eder. Zaman rölesi birçok özelliklere ve çeşitlere sahip devre elemanlarıdır. Zaman rölesi çeşitleri, özellikleri, çalışma prensibi gibi merak edilen tüm konuları yazının devamında bulabilirsiniz.

Zaman Rölesi Çeşitleri Nelerdir?

Zaman rölesi çeşitleri, farklı işlevlere ve özelliklere sahip tasarımlarıyla ön plana çıkar. Zaman rölesi özellikleri bakımından şöyle sıralanabilir:

  • Çekmede Gecikmeli: Düz zaman rölesi olarak da bilinen modeller, çekmede gecikme özelliği ile röleye enerji uygulandığı andan itibaren süre saymaya başlanır. Süre sona erdiğinde ise röle otomatik olarak devreden çıkar.
  • Düşmede Gecikmeli: Düşmede gecikmeli modeller bobine verilen enerjinin kesilmesi ile birlikte belirlenen süre bitiminde kontakların konum değiştirmesini sağlar. Bu tür modeller ters zaman rölesi olarak da adlandırılır.
  • Bırakmada Gecikmeli: Bu fonksiyon bobine enerji verildiği anda röle çekme işlemi yapar. Belirlenen süre bittiği zaman ise röle kendini bırakıp ilk yerine döner.
  • Yıldız - Üçgen: Bu fonksiyona sahip röle modelleri genel olarak büyük güce sahip motorlarda kullanılır. Böylece bobine verilen enerji sayesinde yıldız bağlantı sağlanır.
  • Flaşör Zaman Rölesi: Flaşöre sahip modeller, bobine verilen enerji ile başlar ve belirlenen süre boyunca yerini korur. Süre bitiminde ise ilk yerine geri döner. Bu modellerde enerji olduğu süre bu döngü otomatik olarak devam eder.
  • Asimetrik Flaşör Modeli: İki farklı zamanlama ayarlama fonksiyonu bulunan modellerdir. Bu modellerde bobine verilen enerji ile kontaklar yer değiştirir.

Zaman Rölesi Ne İşe Yarar?

Özellikle elektrik devrelerinin önemli bileşeni olan zamanlama rölesi, zamanla ilgili işlevleri kontrol etme görevini yerine getirir. Zaman saati rölesi olarak da adlandırılan bileşen, belirlenen zaman içerisinde devrelerin açılması ya da kapanmasını kontrol eder. Örnek olarak; zaman rölesi bir ısıtma sistemini belirlenen sıcaklık periyotlarında devreye sokar veya çıkarabilir. Zaman rölesi devrelerin güvenli bir şekilde çalışmasını sağlarken aynı zamanda enerji tasarrufu açısından büyük avantaj sağlar.

Zaman Rölesi Nasıl Çalışır?

Mekanik zaman rölesi modelleri basit bir çalışma prensibine sahiptir. Çekmede gecikmeli modellerde bobine gerilim uygulandığı an zaman sayımı başlar. Belirlenen süre sonunda ise röle kontağın konumu değişir. Bu değişim sonrasında açık kontak kapanır ve kapalı olan kontak ise açılır. Düşmede gecikmeli modellerde ise bobine gerilim uygulanması sonucu kontağın konumu aniden değişir. Enerji kesilmediği sürece konum değişmez. Belirlenen sürenin bitmesi ile kontak normal konumuna geri döner.

Zaman Rölesinin Kullanım Alanları Nelerdir?

Belirlenen zamana göre programlanma olanağı tanıyan zaman rölesi, birçok farklı alanda kullanılabilir. Tarımsal ve bahçe sulama sistemlerinde etkili bir şekilde kullanılan zaman rölesi, su pompalarının belirli aralıklarda çalışıp durmasına yardımcı olur. Bunun yanı sıra aydınlatma kontrolleri devrelerinde de zaman röleleri önemli bir görev üstlenir. Park, bahçe, sokak gibi açık alan aydınlatmalarında kullanılan zaman rölesi hastane, okul, cami gibi kapalı alanlardaki aydınlatma sistemlerini de kontrol eder. Okullarda zillerin belirli aralıklarda çalma ve durma işlevini sağlamak için de zaman rölesinden yararlanılır. Zaman röleleri aynı zamanda ısıtma ve soğutma sistemlerinde de sıkça tercih edilir. Yerleşim alanları veya endüstriyel alanlarda ısıtma ve soğutma sistemlerinin belirli aralıklarla çalışmasını sağlar.

Zaman Rölesi Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Zaman rölesi seçimi sırasında dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar bulunur. Bu unsurlar şu şekildedir:

  • Seçilen zaman rölesinin uygulama ihtiyaçlarını karşılayacak fonksiyonlara sahip olması gerekir.
  • Kumanda devresinde kullanılan beslenme gerilimine en uygun zaman rölesi modeli tercih edilmelidir.
  • Kumanda sisteminde ihtiyaç duyulan kontak sayısı da zaman rölesi seçiminde etkin rol oynar.
  • Zaman rölesinin boyutunun uygulama alanına göre uygun olması gerekir.
  • Modellerde zaman ayar trimpotlarının anlaşılır şekilde olması önemli bir unsurdur. Bu nedenle daha kolay kullanıma sahip ekranlı zaman rölesi modelleri tercih edilebilir.
  • Zaman rölesinin üzerinde LED olması bilgi edinmek açısından önemlidir.
  • Fiyat performans açısından proje bütçesine en uygun model seçilmelidir.

Zaman Rölesi Nasıl Bağlanır?​

Zaman rölesi bağlantısı yapılırken, genellikle röle üzerindeki zaman rölesi sembolü takip edilerek giriş, çıkış ve kontrol devreleri belirlenir. Zaman rölesi bağlantı şeması, rölenin hangi uçlarının enerji kaynağına yük ve tetikleme sinyaline bağlanacağını gösterir. Doğru bağlantı için üretici kılavuzuna dikkat edilmelidir.

Blog Son Eklenenler
Jumper Kablo Nedir?

Jumper Kablo Nedir?

Jumper kablo, elektronik projelerde ve devre tasarımlarında sıkça kullanılan bağlantı kablolarıdır. Esnek ve izole edilmiş yapılarıyla ön plana çıkar. Genellikle devre elemanları arasında geçici bağlantıları kurmak için tercih edilir.

Devamını Oku
15.04.2025
PLC Nedir?

PLC Nedir?

PLC, endüstriyel alanda kullanılan bir otomasyon cihazıdır. Fabrikalarda üretim hatlarının ve makinelerin kontrolünü veya denetimini sağlayan PLC tanımı genişletilecek olursa; endüstriyel otomasyon sistemlerinde sıkça kullanılan, mikroişlemci tabanlı bir bileşen denilebilir.

Devamını Oku
04.04.2025
Encoder Nedir?

Encoder Nedir?

Sinyal üretici olarak bilinen encoder bir milin dönme ya da ötelenme hareketi dahilinde sayısal elektrik sinyali üretir. Bu kodlayıcılar sayım, konum, hız ya da yönü belirlemek amacıyla geri bildirim sinyali gönderir.

Devamını Oku
02.04.2025
Direnç Renk Kodları Hesaplama

Direnç Renk Kodları Hesaplama

Elektronik dünyasında dirençlerin doğru şekilde tanımlanması önemli bir rol oynar. Bu noktada direnç renk kodları devreye girer. Direnç renk kodları, direnç değerini hızlı ve pratik bir şekilde hesaplamaya yarayan bir sistemdir. Elektrik devrelerinde kullanılan dirençler belirli bir akımı kontrol etmek ya da sınırlandırmak için özel olarak tasarlanmıştır.

Devamını Oku
26.03.2025
Bobin Nedir?

Bobin Nedir?

Bobin, bir iletken telin yan yana veya üst üste sarılması ile tasarlanan devre elemanıdır. İndüktör olarak bilinen devre elemanı iletken bir telin etrafına sarılmasıyla oluşturulur. Bobinlerin sarıldığı bölüme karkas ya da makara, iletken makara üzerinde bir tur yapmasına ise ise tur ya da sarım denir.

Devamını Oku
10.03.2025
Kısa Devre Nedir?

Kısa Devre Nedir?

Kısa devre ne demek sorusu birçok kişi tarafından merak edilen konular arasında yer alır. Kısa devre, bir elektrik devresinde bulunan ve farklı gerilimlere sahip iki veya daha fazla noktanın birbirine değmesi sonucu meydana gelir. Elektrik devrelerinde olumsuz sonuçlar oluşmasına neden olabilen ciddi bir durumdur.999

Devamını Oku
10.03.2025
Elektrik Sigortası Nedir?

Elektrik Sigortası Nedir?

Elektrik sigortası türleri sistemden yüksek akım çekilmesi durumunda sistemi kapatır. Bu yöntemle hem tesisatı hem de devre sistemi bileşenlerinin korumasını sağlar. Elektrik devresindeki sigortanın görevini gerçekleştirebilmesi için en zayıf mekanizma olarak üretilir.

Devamını Oku
24.02.2025
Mosfet Nedir?

Mosfet Nedir?

MOSFET, elektronik sinyalleri anahtarlamak ya da güçlendirmek amacıyla kullanılan bir transistör türüdür. Mosfet açılımı​ “Metal-Oksit Yarıiletken Alan Etkili Transistörler” şeklinde açıklanabilir.

Devamını Oku
04.02.2025
T-Soft E-Ticaret Sistemleriyle Hazırlanmıştır.