Hesabım
Şifremi Unuttum
Kayıt Ol
Elektrik Akımı Nedir?
01.09.2025

Elektrik Akımı Nedir?

Elektrik akımı elektron olarak adlandırılan elektrik yüklerinin bir iletken malzeme içinde hareket etmesi sonucunda oluşan enerji akışıdır. Lambayı çalıştırmaya veya motoru hareket ettirmeye yarayan bu enerji akışı, elektron hareketi ile gerçekleşir. Elektron hareketi ise enerji kaynağının sağladığı voltaj ile tetiklenir. Amper (A) birimi ile ölçülen elektrik akımı, yüklerin yönüne ve hızına bağlı olarak farklı özelliklere sahiptir. Elektrik akımı formülü ise akımın (I), voltaj (V) ve direnç (R) arasındaki ilişkiyi tanımlar ve "I = V / R" olarak ifade edilir. Akım formülü, bir devredeki akımın, uygulanan voltajın dirence bölünmesiyle hesaplandığını gösterir. Bu formül sayesinde devrelerdeki akımın sayısal değerini hesaplamak oldukça kolaydır.

Elektrik Akımı Nasıl Oluşur?

Bir iletkende serbest olarak hareket eden elektronlar sayesinde oluşan elektrik akımı, potansiyel fark ile tetiklenir. Potansiyel fark başka bir ifadeyle voltaj ise iki nokta arasındaki yüklerin hareketini oluşturan itici güç olarak tanımlanabilir. Örneğin, bir pilin negatif ve pozitif uçları arasında meydana gelen voltaj, elektronların hareketini başlatarak devre boyunca akım oluşturur. Akımın oluşması için gerekli temel unsurlar ise enerji kaynağı, iletken malzeme ve kapalı devredir. Enerji kaynağı elektronların hareketini başlatmak için gereklidir. İletken malzeme ise elektronların serbestçe hareket edebilmesini sağlar. Akımın sürekli olarak akması için de devrenin mutlaka kapalı bir döngü oluşturması gerekir.

Elektrik Akımı Ne ile Ölçülür?

Elektrik akımı birimi amper (A) olup 1 saniyede iletkenden geçen yük miktarını ifade eder. Amper ölçümü ise multimetre veya ampermetre gibi cihazlarla yapılır. Ampermetre, elektrik akımını ölçmek için tasarlanmış olup devreye seri bağlanır. Analog ve dijital modelleri bulunan ampermetreler, doğru akımı ölçer. Multimetre ise akımın yanı sıra voltaj ve direnç gibi birimlerin ölçümünü de yapabilen çok yönlü bir cihazdır. Bu nedenle elektriksel test ve bakım işlemlerinde en sık kullanılan ölçüm aletlerinden biri olur.

Elektrik Akımı Çeşitleri

Elektrik akımı çeşitleri doğru akım ve alternatif akım olmak üzere 2 adettir. Doğru akım ve alternatif akım sırasıyla DC ve AC kısaltmaları ile ifade edilir. Elektrik akımı çeşitlerini şu şekilde açıklamak mümkündür:

  • Doğru akımda elektronlar tek yönde da bir olarak hareket eder. Dolayısıyla voltaj sabittir. Piller, güneş panelleri ve elektronik cihazlarda genellikle doğru akım kullanılır. Örneğin, basit bir LED aydınlatmanın çalışması için doğru akım gereklidir.
  • Alternatif akımda ise elektronların şiddeti ve yönü periyodik olarak değişiklik gösterir. Evlerden endüstriyel sistemlere kadar oldukça geniş bir alanda kullanılan alternatif akım, uzun mesafeli enerji kayıplarını azaltmak için yüksek voltaj kullanır. Örnek olarak, evdeki prizlerden gelen 220V elektrik AC akımdır.

Her iki akım türü de farklı uygulamalarda tercih edilir. DC, elektronik cihazlar, batarya destekli sistemler ve mobil teknolojiler için uygunken; AC, enerji dağıtımı, endüstriyel tesisler ve büyük elektrikli makineler için idealdir. Fakat invertörler, güç kaynakları ve bazı özel sistemlerde her iki akım türü bir arada kullanılabilir, bu da sistemlere hem esneklik hem de verimlilik kazandırır.

Elektrik Akımıyla İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Elektrik Akımı Temel Büyüklük müdür?

Elektrik akımı temel bir fiziksel büyüklüktür. Uluslararası Birimler Sistemi’nde (SI) akım birimi amper olarak geçer. Akım, yüklerin hareketiyle doğrudan ilişkilidir ve diğer büyüklükler olan voltaj ve direnç ile Ohm Kanunu aracılığı ile bağlıdır.

Elektrik Akımı Vektörel mi?

Yönü ve büyüklüğü olduğu için vektörel olduğu düşünülen elektrik akımı aslında skalerdir. Bunun en önemli nedeni ise akımın devredeki hareketinin sabit bir yol üzerinden tanımlanmasıdır. Fakat, elektromanyetik alan analizlerinde akımın yönü vektörel olarak da değerlendirilebilir.

Elektrik Akımı Skaler mi?

Elektrik akımı genellikle skaler bir büyüklük olarak kabul edilir. Akım formülü ise amper cinsinden bir sayısal değerle ifade edilir. Örneğin, bir devrede akımın şiddeti 5A olarak ölçülür ve bu skaler bir değerdir.

Akım Şiddeti ile Elektrik Akımı Aynı mıdır?

Akım şiddeti ve elektrik akımı aynı kavramı ifade eder. Akım şiddeti, bir iletkenden geçen yük miktarını tanımlar ve elektrik akımıyla eş anlamlıdır. Örneğin, “devredeki akım şiddeti 2A” ifadesi, elektrik akımının 2 amper olduğunu belirtir.

Blog Son Eklenenler
Elektrik Akımı Nedir?

Elektrik Akımı Nedir?

Elektrik akımı elektron olarak adlandırılan elektrik yüklerinin bir iletken malzeme içinde hareket etmesi sonucunda oluşan enerji akışıdır. Lambayı çalıştırmaya veya motoru hareket ettirmeye yarayan bu enerji akışı, elektron hareketi ile gerçekleşir. Elektron hareketi ise enerji kaynağının sağladığı voltaj ile tetiklenir.

Devamını Oku
01.09.2025
Işığa Bağımlı Direnç Sensörü (LDR) Nedir?

Işığa Bağımlı Direnç Sensörü (LDR) Nedir?

LDR sensör, ışık yoğunluğuna duyarlı şekilde çalışan pasif bir elektronik bileşendir. Işığın miktarına göre direnci değişen LDR sensörler, yarı iletken malzemeler kullanılarak üretilir. Ortam aydınlığı arttıkça LDR'nin direnci düşer, azaldıkça ise artar. 

Devamını Oku
26.08.2025
Fırçalı Motor Nedir?

Fırçalı Motor Nedir?

Fırçalı motor, elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren bir motor tipidir. Çok uzun yıllardır endüstride ve farklı projelerde yaygın olarak kullanılır. Doğru akım (DC) ile çalışan fırçalı motor sistemi yapısında bulunan fırçalar sayesinde enerji aktarımı yapar.

Devamını Oku
22.08.2025
Filament Nedir?

Filament Nedir?

3D yazıcı teknolojisinin temel yapı taşlarından biri olan filament, üç boyutlu nesneler oluşturmak için kullanılan termoplastik hammaddedir. Genellikle makaralar halinde satışa sunulan filament çeşitleri, 3D yazıcıların ekstrüder adlı baskı kafasında ısıtılarak eritilir.

Devamını Oku
14.08.2025
Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (IIoT) Nedir?

Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (IIoT) Nedir?

Endüstriyel nesnelerin interneti​ olarak bilinen “IIoT” teknolojisi, internete bağlı çalışan cihazlardan alınan verileri işlemek anlamına gelir. IIoT teknolojisi gelişmiş donanımlardan oluşan platformlardan meydana gelir.

Devamını Oku
03.07.2025
AC ve DC Elektrikli Araç Şarj İstasyonu Farkları Nelerdir?

AC ve DC Elektrikli Araç Şarj İstasyonu Farkları Nelerdir?

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte günümüzde elektrikli araç kullanımı gün geçtikçe artış gösterir. Tamamen elektrikli ya da hibrid araçların şarj edilmesi konusunda AC ve DC şarj istasyonları ön plana çıkar.

Devamını Oku
01.07.2025
Dimmer Devresi Nedir?

Dimmer Devresi Nedir?

Dimmer devresi, alternatif akım kaynaklarıyla çalışan elektrikli cihazların gücünü ayarlamaya yarayan bir kontrol sistemidir. Dimmer devresi, ışık şiddetinin kontrol edildiği aydınlatma sistemlerinde sıklıkla kullanılır. Bu devre sayesinde ampullerin parlaklığı istenilen seviyeye getirilebilir.

Devamını Oku
23.06.2025
Avometre Nedir?

Avometre Nedir?

Çeşitli sensörlerle donatılmış bir ölçüm cihazı olan avometre​, direnç, akım, voltaj, frekans, gerilim ve kısa devre gibi elektriksel parametrelerin ölçümünü yapar. Çok sayıda değeri ölçebildiği için multimetre olarak da adlandırılan cihazın hem analog hem de dijital modellerini bulmak mümkündür.

Devamını Oku
16.06.2025
T-Soft E-Ticaret Sistemleriyle Hazırlanmıştır.