Lojik kapılar, bir ya da birden fazla girişe ve tek çıkışa sahip elektronik devrelerdir. Lojik devre veya mantıksal kapı olarak da bilinirler. Lojik kapılar, temel elektronik bileşenler olan diyotlar ve transistörlerden oluşur. Giriş ve çıkış hatlarına sahip olan devreler belirli bir mantıkta çalışır. Kısaca lojik devreler, Boolean Fonksiyonları’ndan yararlanarak girişten aldığı veriler ile mantıksal sonuçlar ortaya koyar.
İşlevselliği açısından farklı lojik kapı devreleri bulunur. Bu devreler lojik kapı sembolleri ile formülize edilir. Genel anlamda 3 adet lojik kapılarla devre tasarımı mevcuttur. Genel hatlarıyla lojik kapılar ve doğruluk tabloları şunlardır:
Logic kapılar VE devresi; iki veya daha fazla girişe ve bir çıkışa sahiptir. Kapı devresi “Y= A . B” formülü ile ifade edilir. Mantık olarak iki giriş anahtarı da kapalı olmadan ya da başka bir deyişle tüm giriş değerleri “1” olmadan elde edilen çıkış değeri “1” olamaz. VE devresinin doğruluk tablosu şöyle sembolize edilebilir:
VEYA kapıları, İki ya da daha fazla giriş ve bir çıkış hattına sahiptir. VEYA devresi, paralel bağlı iki anahtar şeklindedir. Bu kapıda “1” sonucunu almak için girişlerden herhangi birinin “1” olması yeterli olur. Bu devre Y= A + B ile gösterilir. VEYA kapısının doğruluk tablosu şu şekildedir:
Değil kapısının bir giriş ve bir çıkış hattı bulunur. Bu nedenle formülü, Y = A ile ifade edilir. Bu devrelerde giriş ile çıkış değerleri ters şekilde çalışır. Bu bağlamda girişi “1” olan devrenin çıkışı “0” değerinde, girişi “0” olan devrenin çıkış değeri ise “1”’dir. DEĞİL kapısının doğruluk tablosu ise şu şekildedir:
Lojik devreler, 3 temel türden oluşsa da bu türlerden türetilmiş 4 kapı devresi daha bulunur. Bunlar ise şu şekildedir:
VE DEĞİL kapısının iki veya daha fazla giriş ve bir çıkış hattı mevcuttur. Bu devre "VE" ile "DEĞİL" fonksiyonun birleşimi olarak kabul edilir. Bu devre kapısından "VE" fonksiyonundan oluşan çıkışların tam tersi elde edilir. Formülü ise Y = (A . B)' şeklindedir. Yani girişlerin hepsi "1" ise çıkış "0" olur. Bunun dışındaki tüm olasılıklarda ise "1" çıkışı elde edilir.
İki ya da daha fazla giriş ve bir çıkış hattı olan bir devre kapısıdır. "VEYA" fonksiyonunun "DEĞİL" ile birleşmesinden oluşur. "VEYA" fonksiyonundan meydana gelen çıkışların tam tersi sonucuna dayanır. Girişlerin hepsi "0" ise çıkış "1" değerini alır. Bu durumun dışında kalan bütün durumlar "0" çıkış sonucunu verir. Devre formül olarak Y = (A + B)' olarak gösterilir.
İki veya daha fazla giriş ile bir çıkış hattını barındırır. "VEYA" devresinden tek bir özellik ile ayrılır. Bu devreyi "VEYA" kapısından ayıran fark, tüm girişler "1" iken çıkış değerinin "1" yerine "0" olmasıdır. Y= A' . B + A . B' şeklinde bir formüle sahiptir.
ÖZEL VEYA DEĞİL devresinin de iki veya daha fazla giriş ve bir çıkış hattı vardır. Bu devre "ÖZEL VEYA" devre sisteminin tersi olarak çalışır. "VEYA" kapısından farklı olarak girişlerin hepsi "0" olursa çıkış değeri "0" değil "1" olur. Devrenin formülü, Y= A' . B' + A . B olarak ifade edilir.
Lojik kapı uygulamaları birçok sektörde görülür. Lojik kapı entegreleri pek çok farklı alandaki elektronik devrelerin düzgün bir şekilde çalışmasını sağlar. Lojik kapı örnekleri olarak şunlar verilebilir:
Lojik devre projeleri, bu örnekler dışında daha pek çok uygulama alanında tercih edilir.
Yakın Alan İletişimi anlamına gelen NFC, kablosuz iletişim sağlayan yeni nesil bir teknolojidir. İki elektronik cihaz arasında kablosuz iletişim kurulmasını sağlayan NFC, genellikle maksimum 4 cm mesafede çalışır.
Uydu haberleşme sistemi, sinyal iletimi sağlayan çeşitli bileşenlerden meydana gelen bir iletişim teknolojisidir. Bu sistem kapsamında dünyanın yörüngesine yerleştirilmiş çok sayıda uydu bulunur.
Jumper kablo, elektronik projelerde ve devre tasarımlarında sıkça kullanılan bağlantı kablolarıdır. Esnek ve izole edilmiş yapılarıyla ön plana çıkar. Genellikle devre elemanları arasında geçici bağlantıları kurmak için tercih edilir.
PLC, endüstriyel alanda kullanılan bir otomasyon cihazıdır. Fabrikalarda üretim hatlarının ve makinelerin kontrolünü veya denetimini sağlayan PLC tanımı genişletilecek olursa; endüstriyel otomasyon sistemlerinde sıkça kullanılan, mikroişlemci tabanlı bir bileşen denilebilir.
Sinyal üretici olarak bilinen encoder bir milin dönme ya da ötelenme hareketi dahilinde sayısal elektrik sinyali üretir. Bu kodlayıcılar sayım, konum, hız ya da yönü belirlemek amacıyla geri bildirim sinyali gönderir.
Elektronik dünyasında dirençlerin doğru şekilde tanımlanması önemli bir rol oynar. Bu noktada direnç renk kodları devreye girer. Direnç renk kodları, direnç değerini hızlı ve pratik bir şekilde hesaplamaya yarayan bir sistemdir. Elektrik devrelerinde kullanılan dirençler belirli bir akımı kontrol etmek ya da sınırlandırmak için özel olarak tasarlanmıştır.
Bobin, bir iletken telin yan yana veya üst üste sarılması ile tasarlanan devre elemanıdır. İndüktör olarak bilinen devre elemanı iletken bir telin etrafına sarılmasıyla oluşturulur. Bobinlerin sarıldığı bölüme karkas ya da makara, iletken makara üzerinde bir tur yapmasına ise ise tur ya da sarım denir.
Kısa devre ne demek sorusu birçok kişi tarafından merak edilen konular arasında yer alır. Kısa devre, bir elektrik devresinde bulunan ve farklı gerilimlere sahip iki veya daha fazla noktanın birbirine değmesi sonucu meydana gelir. Elektrik devrelerinde olumsuz sonuçlar oluşmasına neden olabilen ciddi bir durumdur.999
TR − TL
