Endüktif (İndüktif) Sensör Nedir?

Endüstriyel otomasyon, metal nesnelerin hassas ve temassız algılanmasını gerektirir. Özellikle modern fabrikalarda, araba üretiminde veya robotlarla çalışırken metal parçaların yerini bulmak oldukça önemlidir. Örneğin üretim işleyişine göre makine metal bir çubuğu görmeli, robot metal kutuyu yakalamalıdır. Neyseki bu iş için özel cihazlar geliştirilmiştir. Manyetik alan kullanarak metal nesneleri algılayan bu cihazlara endüktif sensör denir. Sensörler dokunmadan hızlı ve hatasız çalışır, ayrıca çok dayanıklıdır. Otomotivden tıbbi cihazlara, robotik sistemlerden ambalaj sektörüne kadar her yerde kullanıldığını görebilirsiniz. Endüktif yaklaşım sensörlerinin en önemli özelliği ise zor şartlarda bile güvenilir şekilde çalışmasıdır. Peki endüktif sensör çalışma mantığı nedir? Çeşitleri nelerdir? İşte bu hassas sensörler hakkında tüm bilmeniz gerekenler!

Endüktif Sensör Ne İşe Yarar?

Üretimde, metal bir parçanın nerede olduğunu, hareket edip etmediğini veya orada olup olmadığını bilmek çok önemlidir. Endüktif yaklaşım sensörü bu ihtiyacı gidermek amacıyla üretildiği için metal nesneleri dokunmadan tespit edebilir. Örneğin, bir üretim bandında metal bir kapağın gelip gelmediğini kontrol eder, makinenin hızını ölçer veya bir parçanın yerini doğrular. Dolayısıyla endüktif sensör kullanımı, işleri hızlandırır, güvenilir hale getirir ve mekanik parçaların aşınmasını önler. Böylece hem zaman kazanılır hem de masraflar azalır.

Endüktif Sensör Özellikleri

Metal nesneleri 1 mm’den 50 mm’ye kadar uzaktan algılayabilen sensörler, farklı şekillerde üretilir. Çoğu yuvarlak, silindir biçiminde olur (M5, M8, M12, M18, M30 gibi) ama kutu şeklinde olanları da vardır. Küçük, büyük, yuvarlak veya kare modelleriyle her projede kullanılabilecek bir endüktif mesafe sensörü bulmanız mümkün. Çünkü endüktif sensör çeşitleri, farklı işler için özel tasarlandığından kullanım alanı da geniştir. Endüktif sensörün diğer özellikleri ise şöyledir:

• Sensörün boyutu büyüdükçe, endüktif sensör algılama mesafesi de artar. Su, yağ, toz veya kirden etkilenmez, çünkü IP67 koruması vardır. Kısaca fabrikalardaki zor şartlar için mükemmel bir yardımcıdır.
• Hızlı çalışır, aynı işi defalarca kusursuz yapar, hassas işlerde çok başarılıdır.
• Dokunmadan çalıştığı için sensör ya da metal nesne yıpranmaz. Böylece, sensörün uzun yıllar problemsiz çalışmasını sağlar, bakım masrafını azaltır.
• Genelde 24 volt elektrikle çalışır ve NPN, PNP, NO, NC gibi farklı çıkış seçenekleri bulunur.

Endüktif Sensör Nasıl Çalışır?

Endüktif sensör çalışma mantığı, elektromanyetik indüksiyon prensibine dayanır. Yani her şey manyetik alan çerçevesinde gerçekleşir. Sensör içindeki bobin, alternatif akımla beslenerek çevresinde manyetik alan oluşturur. Metal bir nesne bu alana girdiğinde nesnede girdap akımları (eddy currents) meydana gelir. Ortaya çıkan akımlar da manyetik alanda değişime yol açar ve sensör bu değişimi algılayarak bir elektrik sinyali üretir. Kontrol sistemlerine nesnenin varlığı veya mesafesi sinyal sayesinde bildirilmiş olur.

Sensörün içinde osilasyon, ölçüm ve çıkış devresi olmak üzere üç ana parça bulunur. Osilasyon devresi sabit frekans üretir, metal nesne algılandığında bu frekansta değişim olur. Genişlik ölçüm devresi söz konusu değişimi analiz eder, çıkış devresi ise sinyali makineye yollar. Endüktif sensör temassız çalışması sayesinde yağ, su veya tozlu ortamda bile sorunsuz çalışır.

Endüktif Sensör Nerelerde Kullanılır?

Otomobil fabrikalarında metal parçaların yerini bulmak, motor parçalarını kontrol etmek veya kaynak makinelerini yönetmek için endüktif sensörler kullanılır. Çünkü işlevi gereği fabrikalarda, üretim bandında metal nesneleri algılar ve işi hızlandırır. Robotlar da devreye girerek sensörlerle kollarının yerini doğru ayarlar, böylece hata yapmaz. Ancak endüktif sensör kullanımı bu alanlarla sınırlı değildir. Örneğin; ambalaj sektöründe metal kapakları tespit eder, lojistikte metal kutuların yerini bulur. Hastanelerde, cerrahi aletlerin kontrolünde bile kullanılır. Trenlerde, uçaklarda veya askeri sistemlerde hız ve konum ölçer. Endüktif sensör çeşitlerinden bazıları mesafe ölçer, bazıları sadece var-yok sinyali verir. Dolayısıyla farklı işlere uyar ve her sektöre çözüm sunar.

Projelerde Endüktif Sensör Seçimi Nasıl Yapılır?

Projenize uygun sensör seçmek, işin başarısı için çok önemlidir. Çünkü yanlış sensör, algılamayı bozar, sistemi yavaşlatır veya hatalara yol açar. Bu nedenle sensör seçerken ne kadar uzaktan algılayacak, hangi metali bulacak, nerede çalışacak ve ne kadar hızlı olacak? gibi sorulara yanıt vermek gerekir. İşte sensör seçimini kolaylaştıran bazı ipuçları:

• Algılama Mesafesi: Metal nesne ne kadar uzakta olacak? M5 sensörler 1-2 mm, M30 sensörler 15-20 mm algılar. İhtiyacınıza uygun mesafeyi seçebilirsiniz.
• Malzeme Türü: Paslanmaz çelik mi, alüminyum mu algılanması gerekiyor? Her metal, algılama mesafesini biraz değiştirir, düzeltme faktörü 1 olan sensörler kullanabilirsiniz.
• Çıkış Tipi: Sensörün makineyle uyumlu olması için NPN, PNP, normalde açık (NO) veya normalde kapalı (NC) çıkışlardan birini seçmelisiniz.
• Montaj Şekli: Sensörün monte edileceği yer dar mı, geniş mi? Düz kafa sensörler dar alanlara, çıkık kafa sensörler geniş alanlara uygundur.
• Hız Gereksinimi: Hızlı hareket eden nesneleri algılamak için yüksek tepki frekansı olan sensörler seçmelisiniz.

Endüktif Sensörler İle Alakalı Sık Sorulan Sorular

Endüktif sensör paslanmaz çeliği algılar mı?

Paslanmaz çelik, manyetik alanda küçük elektrik akımları oluşturur. Dolayısıyla, bu sensörler paslanmaz çeliği kolayca algılar. Ancak, normal çeliğe göre algılama mesafesi biraz daha kısa olabilir.

Endüktif sensörlerler alüminyumu algılayabilir mi?

Alüminyum, iletken bir malzeme olduğu için manyetik alanda değişiklik yapacağı için sensörler alüminyumu algılar. Ancak, normal çeliğe kıyasla algılama mesafesi %30-40 daha azdır.

Endüktif sensör bozulur mu?

Dokunmadan çalıştığı ve IP67 koruması olduğu için sensörler oldukça dayanıklıdır. Normal şartlarda kolay kolay bozulmaz. Ancak, çok fazla elektromanyetik gürültü, yanlış montaj veya fiziksel darbe arızaya yol açabilir.

Endüktif sensörler, metal algılamada en güvenilir ve hızlı çözümü sunarak üretim hızını artırırken hata payını minimize eder. Fabrikalarınızda, robotik sistemlerinizde veya araba üretiminizde her zaman hatasız sonuçlar almak için siz de endüktif sensör kullanımına geçebilirsiniz. Endüktif sensörlerin gücünü keşfetmek için daha fazla beklemeyin! Empa Elektronik’in geniş ürün yelpazesi ve uzman desteğiyle doğru sensörü bulmak için hemen iletişime geçebilirsiniz.