Priz ve fiş tipleri ülkelere göre değişiklik gösterebilir. Bu farklı tipler seyahatler sırasında elektronik cihazları şarj etmek açısından büyük önem taşır. Bu yazıda priz ve fiş çeşitlerini inceleyerek hangi ülkede hangi tip prizlerin kullanılacağına değineceğiz.
Priz olarak adlandırılan bileşen, elektrik enerjisinin elektronik cihazlara aktarılması için duvar ya da çeşitli yüzeylerde sabit olarak bulunan bir bağlantı noktasıdır. Prizler, enerjiyi elektrik şebekesinden alarak cihazlara enerji iletimi sağlar.
Elektrikli cihazların kablolarının ucunda bulunan fiş, prizlere takılarak cihazın enerji almasını sağlayan parçalara denir. Fişler prize takıldıktan sonra elektrik enerjisini cihazın özelliklerine uygun şekilde aktarmaya yarar. Priz ve fiş fiş tipleri birçok farklı şekilde karşımıza çıkar. Şimdi bu tipleri inceleyelim.
Priz ve fiş tipleri ülkelere göre farklılık gösterir. Priz ve fiş tiplerini aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.
Priz tipleri arasında ilk sırayı alan A tipi prizlerde topraklama hattı bulunmaz. Bu prizler 15 amper, 60 Hertz ve 100 - 127 aralığındaki volt değeri ile çalışır. Genel olarak Japonya, Orta ve Kuzey Amerika gibi ülkelerde kullanılır.
B tipi fiş ve prizler, topraklama hattına sahiptir. Bu prizlerde fişler için 3 adet diş sayısı bulunur. Bu prizlerin kullanım yeri ABD, Kanada, Meksika ve Japonya’dır.
C tipi priz Türkiye’de dahil olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde yaygın olarak kullanılır. 2 uca sahip olan modeller 2.5 amper, 220-240 volt ve 50 Hertz değerlerinde çalışır. Almanya priz tipi ve Hollanda priz tipi de bu şekildedir. C tipi prizler yüksek gerilime sahip cihazların kullanımına uygun değildir.
Genel olarak Hindistan bölgesinde sıkça kullanılan bu priz fişler 3 dişe sahiptir. 5 Amper, 220 - 240 volt ve 50 hertz değerleriyle çalışır. D tipi fiş ve prizler yüksek gerilime sahip cihazlara uygundur.
E tipi priz ve fiş tipleri 16 ampere kadar olan akım şiddetini destekler. 220 - 240 volt aralığında çalışma prensibine sahiptir. AU fiş tipi olarak bilinen modeller Belçika, Polonya, Çekya, Slovakya ve Fransa priz tipi olarak ön plana çıkar. Bu modeller resmi olarak CEE 7/4 ismi ile de anılır.
F tipi priz, Türkiye’de ve bazı Avrupa ülkelerinde kullanılır. İspanya priz tipi de bu model altında anılır. 220 - 240 volt aralığında çalışan modeller, Avrupa dışında Büyük Britanya ve Rusya’nın bazı bölgelerinde de kullanılır.
G tipi fiş ve priz sistemi genel olarak Kıbrıs, Büyük Britanya, Singapur ve Hong Kong gibi ülkelerde bulunur. Resmi adı “BS 1363“ olan bu tip prizler 220 ile 240 volt aralığında ve 13 ampere kadar çalışır.
Filistin ve İsrail ilkelerinde kullanılan H tipi prizler topraklama özelliğine sahiptir. Bu modeller 16 amper, 50 hertz ve 220 ile 240 volt değerlerinde çalışır.
I tipi fiş ve prizler genel olarak Avustralya, Arjantin, Yeni Zelanda, Çin gibi ülkelerde bulunur. 220 - 240 volt aralığı, 10 amper, ve 50 hertz değerine sahip modeller, diğer fiş tipleri ile uyum göstermez.
J tipindeki fiş ve prizler topraklama hattına sahip modeller arasında yer alır. 10 amper, 220 - 240 volt ve 50 hertz değerleri ile çalışan prizler, C tipi fişler ile uyum sağlayan özelliğe sahiptir. Bu modelleri kullanan ülkeler arasında İsviçre, Ruanda, Lihtenştayn gibi ülkeler yer alır.
Genel olarak Çin, Danimarka, Grönland bölgelerinde kullanılan K tipi; 16 amper, 220 - 240 volt ve 50 hertz değerine sahiptir. K tipi fişlerin uç tasarımları yarım daire şeklindedir.
L tipindeki fiş ve prizlerin resmi ismi CEI 23 16/VII olarak bilinir. Çoğunlukla İtalya, Küba ve Şili gibi ülkelerde kullanılır. 10 - 16 amper, 220 - 240 volt aralığında çalışan modeller 50 hertz değerinde işlev görür. Ayrıca C tipi fiş ve prizler ile de uyumludur.
Afrika ülkelerinde yaygın olan M tipi prizlerin topraklama hatları bulunur. 15 amper, 50 hertz ve 220 ile 240 volt değerlerine sahip modeller başka tip fişler ile uyumlu değildir.
3 dişli olan N tipi fiş ve prizler Brezilya ile Güney Afrika Cumhuriyeti’nde sıkça kullanılır. Resmi adı IEC 60906 olan prizlerde topraklama hattı vardır. 220 - 240 volt aralığında çalışabilir.
Tayland’da kullanılan O tipi fiş ve priz tipleri 16 amper, 220 - 240 volt ve 50 hertz aralığında çalışır. Topraklama hattına sahip olan bu sistemler C tipi fiş ve priz sistemleri ile uyum gösterir.
Türkiye priz tipi olarak genellikle C ve F prizleri kullanılır. Türkiye’de bazı yerlerde E tipi prizlere de rastlamak mümkündür. Türkiye fiş tipi çeşitleri genel olarak Avrupa’nın birçok ülkesi ile aynı özelliklere sahiptir.
Siz de ihtiyacınız olan birçok fiş ve priz modellerini Türkiye’nin en büyük elektronik mağazalarından bir olan Empa Store’da bulabilirsiniz. Online mağaza aracılığı ile beğendiğiniz modelleri hemen satın alabilirsiniz.
Çeşitli sensörlerle donatılmış bir ölçüm cihazı olan avometre, direnç, akım, voltaj, frekans, gerilim ve kısa devre gibi elektriksel parametrelerin ölçümünü yapar. Çok sayıda değeri ölçebildiği için multimetre olarak da adlandırılan cihazın hem analog hem de dijital modellerini bulmak mümkündür.
Türkçe karşılığı düzdöner olan jiroskop, açısal hızı ve yönelimi ölçen bir çeşit cihazdır. 19. yüzyılda keşfedilen jiroskop, açısal momentum ilkesi ile çalışır ve dünyanın eksenine göre yönelim yönünü sabit tutar.
Endüstriyel otomasyon, metal nesnelerin hassas ve temassız algılanmasını gerektirir. Özellikle modern fabrikalarda, araba üretiminde veya robotlarla çalışırken metal parçaların yerini bulmak oldukça önemlidir.
Fosil grubu yakıt ihtiyaç duymayan elektrikli araçlar, çevre dostu olmasıyla öne çıkar. Maliyet açısından avantajlı olduğu için yoğun ilgi gören elektrikli araç modellerinde şarj edilebilir devasa bataryalar yer alır.
2003 yılında gömülü sistemler için geliştirilmiş olan FreeRTOS, gerçek zamanlı ve açık kaynaklı bir işletim sistemidir. Düşük güçle çalışan küçük ölçekli cihazlarda kullanılan FreeRTOS, en çok mikrodenetleyicili sistemlerde kullanılır.
Yakın Alan İletişimi anlamına gelen NFC, kablosuz iletişim sağlayan yeni nesil bir teknolojidir. İki elektronik cihaz arasında kablosuz iletişim kurulmasını sağlayan NFC, genellikle maksimum 4 cm mesafede çalışır.
Elektrik sistemlerinde şebeke hattından gelen dalgalı voltajı düzenleyen modüle “voltaj regülatörü” denilir. Voltaj regülatörleri sayesinde değişen voltajlar stabil hale geldiği için hem devredeki diğer modüller hem de devreye bağlı cihazlar düzenli çalışır.
Uydu haberleşme sistemi, sinyal iletimi sağlayan çeşitli bileşenlerden meydana gelen bir iletişim teknolojisidir. Bu sistem kapsamında dünyanın yörüngesine yerleştirilmiş çok sayıda uydu bulunur.
TR − TL
